اعمال خشونت و ستم بر زنان گسترده ترین عرصه ستم انسان بر انسان

۲۵ نوامبر روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان*

بنا به آمار ارائه شده از سوی سازمان یونیفم**، از هر سه زن ، یک زن در طول زندگیش مورد تجاوز قرارمی گیرد، کتک می خورد، مجبور به برقراری رابطه جنسی می شود و یا به شیوه های دیگر مورد اذیت و آزار قرارمی گیرد.

زمانی که در سال ۱٩۹۳ سازمان ملل اعلامیه ی رفع خشونت علیه زنان و دختران را به تصویب رساند هنوز ابعاد فاجعه بار این نوع ستم انسان بر انسان کمتر نمایان شده بود. تحقیق در رابطه با ابعاد این شیوه بهره کشی انسان از انسان هنوز تنها به کشورهای معدودی خلاصه می شد. فعال شدن یونیفم و سازمان های بین المللی جهت تحقیق در این رابطه سر کوه یخ را از زیر آب بیرون کشید. از دهه ٩۰ برگزاری ۲۵ نوامبر از سوی زنان فعال در آمریکای شمالی و اروپا گسترش یافت و با ارائه نتایج تحقیقات بین المللی بالاخره سازمان ملل در سال ۱٩۹٩ روز ۲۵ نوامبر را به نام روز مبارزه برای رفع خشونت به زنان و دختران را به رسمیت شناخت.

علیرغم اینکه تحقیقات بین المللی هنوز تنها به اعمال خشونت فیزیکی بر زنان تکیه دارد ولی ارقام و آمار نشان از گستردگی غیرقابل تصور اعمال خشونت دارد:  

بنا به آمار سازمان ملل مرگ  و میر ناشی از "خشونت های خانوادگی"، یعنی ستمی که به زنان از سوی مردان آشنا (همسر، شریک زندگی، پدر، برادر....) و در محیط " امن خانه" صورت می گیرد یکی از گسترده ترین شیوه های اعمال خشونت بر زنان است. بنا به آمار ارائه شده به پارلمان اروپا میزان مرگ و میر ناشی از "خشونت های خانوادگی" در میان زنان ۱۶ تا ۴۴ ساله  بالاترین میزان مرگ و میر زنان در این سنین است یعنی بیش از مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی و یا بیماری سرطان!  در بریتانیا ۳۰%، در در نیکاراگوئه ۲٨%، در بنگلادش ۴۷% ، در کانادا ۲٩% و در ترکیه ۵٨% زنان مورد "خشونت خانوادگی" قرارمی گیرند. درتحقیقی که در سال ۱٩٩۷ در کشور سویس صورت گرفت نشان داد که  یک پنجم زنان سویسی بین ۲۰ تا ۶۰ ساله حد اقل یک بار در عمرشان از سوی شریک زندگیشان مورد خشونت جسمی و یا جنسی قرارگرفته اند. در دنیا ۷۰% زنان قربانی به دست مردان شریک زندگیشان به قتل میرسند. تنها در سال ۱۹۹۹ در روسیه ۱۴هزار زن به دست شریک زندگیشان و یا بدست مردان خانواده به قتل رسیده اند.

باید در نظرداشت که این آمار و ارقام بیشتر نشان دهنده اعمال خشونت به زنان در کشورهای پیشرفته سرمایه داریست. کشورهایی که خشونت خانوادگی از نظر قانونی منع شده ودر آن ها  امکان بررسی آماری در صورت اعمال خشونت فیزیکی نسبتا فراهم است. علیرغم آن روشن است که هنوز بخش بزرگی از اعمال خشونت ها در چهاردیواری خانه در استتارقرارمیگیرد و در هیچ آماری انعکاس نمی یابد. با این وصف روشن است که تکیه به آمار در کشورهایی نظیر ایران که "خشونت خانوادگی" نه تنها منع قانونی ندارد، بلکه برای زنی که به خواسته "رئیس خانواده" تمکین نکند به عنوان " زن ناشزه" تنبیه قانونی در نظرگرفته شده، ناممکن است.

اعمال خشونت به زنان اما به خشونت خانوادگی ختم نمی شود: در بسیاری از کشورها به نام سنت ملی و یا مذهبی زنان به شکل فاجعه باری مورد خشونت فیزیکی قرارمی گیرند:

 بنا به گمانه زنی سازمان یونیفم ۱۳۰ میلیون زن در سراسر کره زمین مورد ناقص سازی آلت جنسی قرارگرفته اند و علیرغم آنکه در برخی از کشورها این کار ممنوع اعلام شده است سالانه ۲ میلیون به این تعداد افزوده می شود. ناقص سازی جنسی زن، که در جغرافیای ایران نیز صورت می گیرد تنها برای محروم کردن زن از لذت جنسی و کنترل رابطه جنسی زن انجام می شود. در هندوستان سالانه ۱۵هزار زن بعلت عدم توانایی پرداخت جهیزیه در آتش سوزانده می شوند. با آنکه از نظر قانونی این رسم منع شده است اما با ترتیب دادن سناریوی آتش سوزی در آشپزخانه این سنت بشدت غیرانسانی به حیات خود ادامه می دهد. بواسطه سقط جنین و از بین بردن نوزاد دختر سالانه ۶۰ میلیون زن درچهان از زندگی در روی این کره محروم می شوند.

خرید و فروش زنان و دخترکان یکی دیگر از عرصه های خشونت به زنان است: گمانه زنی ها حاکی از آن است که سالانه ۴ میلیون زن و دختربچه به منظور ازدواج و یا تن فروشی و یا بردگی مورد خرید و فروش قرارمی گیرند. سالانه ۲ میلیون دختربچه بین ۵ تا ۱۵ ساله مجبور به تن فروشی می شوند. تنها در قاره اروپا سالانه  ۱۲۰ تا ۵۰۰ هزار زن و دختر مانند کالا مورد خرید و فروش قرارگرفته و از نقطه ای به نقطه دیگر انتقال داده می شوند.

تنها در شش ماهه اول جنگ یوگسلاوی در سال ۱۹٩۲، ۲۰ تا ۵۰ هزار زن بوسنیایی مورد تجاوز قرارگرفتند.  در جنگ های داخلی رواندا در سال ۱۹٩۴ نزدیک به نیم میلیون زن و در جنگ های داخلی کنگوتنها در فاصله ۵ ماهه ی اکتبر ۲۰۰۲ تا فوریه ۲۰۰۳ هزاران زن مورد تجاوز قرارگرفتند.

این آمار و ارقام تنها نشان دهنده میزان خشونت فیزیکی بر زنان است. اگر در نظرداشته باشیم که خشونت فیزیکی بدون همراهی خشونت روانی صورت نمی گیرد و اکثر زنان برای جلوگیری از خشونت فیزیکی در مواجهه با خشونت روانی از خواسته ها و نظرات خود چشم می پوشند، میزان بهره کشی و بردگی زنان ابعاد فاجعه بارتری به خود می گیرد.

در کنار هم قراردادن این ارقام برای آنست تا دیده شود که اعمال خشونت به زنان و دختران تنها به ستم مرد خشونت ورز محدود نیست. خشونت به زنان و دختران خشونتی ساختاری ست که ریشه در بهره کشی انسان از انسان دارد و در طی قرون و اعصار چنان در فرهنگ جوامع انسانی درآمیخته که به چشم نمی آید. کسانی که برای سوسیالیسم، برای لغو بهره کشی انسان از انسان مبارزه می کنند نمی توانند به این عرصه گسترده استثمار انسان چشم بپوشند. مبارزه برای لغو بهره کشی انسان از انسان بدون مبارزه با پایه های فرهنگی این بهره کشی ممکن نیست و اعمال خشونت به زنان گسترده ترین عرصه فرهنگی آنست.

با روی کار آمدن رژیم اسلامی در ایران، این فرهنگ به شدت  ضدانسانی " پنهان" در جامعه ی ما به جلوی چشم آورده شد و ابعاد فاجعه بار آن با تن دادن به قوانین آپارتاید جنسی منعکس شده در کتاب های قانون حکومت اسلامی خود را نشان داد. رژیم با تکیه بر بخش عقب مانده فرهنگی جامعه ایران و با ابزار قانون به تثبیت و گسترش خشونت علیه زنان دامن زد. با قانونی بودن اعمال خشونت بر زنان نمی توان آماری از اعمال خشونت به زنان در ایران ارائه داد. آمار زنانی که تنها به علت عدم رعایت قوانین مربوط به "حجاب" در ایران مورد خشونت قرارمی گیرند هیچگاه تحقیق نشده است. بنا به گزارش مجمع جهانی اقتصاد که در سال ۲۰۱۱ ارائه شده، ایران در میان ۱۳۵ کشورجهان در مرتبه ۱۲۵ مین از نظر"شکاف جنسیتی" قراردارد. . 

در طی ۳۳ سال حکومت اسلامی  صدای اعتراض زنان بلند و بلندتر شده است. ولی متاسفانه علیرغم عریان بودن خشونت قانونی به زنان، هنوز این صدای اعتراض پژواک لازم را در جامعه بدست نیاورده است. جامعه ایران برای مبارزه با خشونت علیه زنان به جسارت های مدنی بیشتری نیازدارد.

تحریریه سایت راه کارگر

۲۴ نوامبر ۲۰۱۱

 

*در ۲۵ نومبر سال ۱۹۶۰  سه خواهر میرابل، فعالان سیاسی جمهوری دومینیکن به دستور دیکتاتور دومینیکن به همراه همسرانشان دستگیر می شوند و پس از چند روز جسد مورد تجاوز قرارگرفته این سه خواهر رها شده در کنار جاده ای پیدا می شود. زنان امریکای لاتین به یاد خواهران میرابل روز ۲۵ نوامبر را روز مبارزه با خشونت علیه زنان اعلام کردند و از سال ۱٩٨۱ این روز را به نام روز مبارزه با خشونت به زنان و دختران و  افشاگری و حساس کردن جامعه به فجایعی که نیمی از جامعه به علت جنسیت خود با آن درگیر است نامگذاری کردند.

**UNIFEM صندوق توسعه  زنان وابسته به سازمان ملل که برای برقراری برابری جنسیتی تلاش می کند.