جنگ در موصل و فاجعه انسانی دیگری در خاورمیانه

پس از بیش از دو سال که از تصرف موصل توسط داعش میگذرد بالاخره حمله ای که مدتها انتظارش میرفت برای باز پس گرفتن این شهر با تبلیغات فراوان رسانه های غربی آغاز شد. در وضعیت بسیار پیچیده موجود در خاورمیانه هر نیرو و قدرت منطقه ای و امپریالیستی اهداف و منافع خود را در باز پس گیری موصل دنبال میکند. به جرات میتوان گفت پیروزی در عرصه نظامی علیه داعش صلح، آزادی و ثبات برای مردم موصل به ارمغان نخواهد آورد. روشن است که بخش اعظم نیروهائی که در این عملیات شرکت دارند از عوامل اصلی و بو جود آورنده وضعیت فاجعه بار کنونی در موصل، عراق و خاور میانه و دامن زدن به اختلافات مذهبی، قومی و نژادی و تحمیل بی حقوقی و ایجاد نا امنی و بی ثباتی در منطقه خاورمیانه هستند.

امپریالیسم آمریکا طی دو دهه جنگ، تحریم و اشغال وضعیت فاجعه باری را در عراق بوجود آورده است. سیاست آمریکا فرقه گرائی را به اوج رساند ، بافت اجتماعی عراق در روند " پاک سازیهای " فرقه گرایانه و جنگ داخلی از هم پاشیده شد. جنگ در موصل در واقع فرصتی برای بازیکنان اصلی در میدان رقابت برای بیرون کردن دیگری از صحنه است . ترکیه به بهانه های مختلف نیروهای خود را از پیش در بعشیقه مستقر کرده است و حشد الوطنی میلیشیای سنی طرفدار خود را با هدف الحاق موصل به ترکیه نئو عثمانی آموزش داده است . هدف اصلی دیگر دولت ترکیه سرکوب پ .ک ک و حزب دمکراتیک خلق ها در سوریه و برهم زدن دستاوردهای جنبش کردستان سوریه است. واقعیت اینست که دو سال پیش در هنگام تصرف موصل توسط داعش و فرار ارتش عراق، این نیروهای کرد سوریه و پ.ک.ک بودند که با ایجاد مسیری امن جان هزاران نفر از کردهای ایزدی در منطقه سنجار را نجات دادند و پس از آن به اهالی منطقه برای ایجاد نیروهای دفاع مردمی کمک کرده اند.

جمهوری اسلامی ایران که نفوذ زیادی در دولت فرقه گرای عراق و نیز در اقلیم کردستان دارد از طریق شبه نظامیان حشد الشعبی که توسط سپاه پاسداران آموزش دیده اند در اطراف موصل مستقر شده است. هر چند که ظاهرا قرار نیست که این نیرو وارد شهر شود ولی مشخص نیست با توجه به درازا کشیدن جنگ و محدودیت ارتش عراق ؛ این نیروها وارد شهر نشوند، و فاجعه ی فلوجه دوباره تکرار نشود و مردم شهر آماج پاکسازی های قومی ، مذهبی و فرقه ای قرار نگیرند . نیروی دیگر در گیر در جنگ با داعش برای باز پس گیری موصل پیشمرگه های اقلیم کردستان هستند که در ائتلاف با آمریکا و ارتش عراق در این عملیات شرکت دارند هر چند که هنوز تضمینی برای استقلال بدست ندارند.

از اینرو بعید نیست که آزاد سازی موصل به جنگی فرا گیر تر منجر نشود. شکست داعش در موصل به جنگ خاتمه نمی دهد ، نوع در گیری و طرفین در گیر در آنرا تغییر میدهد. در شرایطی که داعش سقوط میکند ممکن است که گروه های دیگر همکار القاعده شروع به سر بر آوردن و پیشروی کنند همانگونه که در اوایل 2010 داعش بر سایر نیروهای القاعده پیشی گرفت . این بار ممکن است دیگر دار و دسته های گوناگون القاعده جای داعش را بگیرند همانطور که در مورد سوریه دیده میشود. انگیزه های امپریالیستها ، بازیگران خارجی و دولتهای مرتجع منطقه درد و رنج انسانی را برای مردم عراق و سوریه و یمن دائمی میکنند و به شعله ور تر شدن جنگ می انجامد.

آیا ارتش عراق قادر خواهد شد که موصل را بگیرد؟ احتمالا اما هزینه انسانی بسیار سنگین خواهد بود. ارزیابی میشود که یک میلیون نفر از شهر خواهند گریخت. این مردم هیچ جائی برای رفتن ندارند . کمپ های پناهندگی در خارج از موصل فقط حداکثر برای سیصد هزار نفر ظرفیت دارد. یکی از نتایج جنگ داخلی در عراق و سوریه موج وسیع پناهندگان بعلت جنگ و فقر است.

موصل دومین بزرگترین شهر عراق می باشد که یک و نیم میلیون جمعیت دارد اگر آنرا در مقایسه با شرق حلب در نظر بگیریم که حدود 200 هزار جمعیت دارد، برای باز پس گرفتن آن ، نیروهای ائتلاف باید شهر را از هوا و از زمین مورد بمبارانهای بسیار شدید قرار دهند، با وجود همه ادعاها در مورد بمب های هوشمند، بمباران ها بی هدف، بدون تبعیض بوده و به تلفات غیر نظامی وسیعی منجر میشود. مقیاس کشتار در موصل به حدی خواهد شد که کشتار حلب در مقیاس با آن ناچیز جلوه خواهد کرد. بعلاوه نیروهای داعش فرصت زیادی برای تحکیم مواضع شان داشته اند و طبعا با نزدیک شدن به شهر مقاومت داعش و تاکتیک های خرابکارانه و استفاده از سپر انسانی بطور وحشتناکی افزایش مییابد. جنگ در بصره نبردی در داخل شهر و خانه به خانه با نیروهای داعش خواهد بود. سازمان ملل نیز از پیش از بوجود آمدن فاجعه انسانی در مقیاس غیر مترقبه ای هشدار داده است.

سئوال این است که از چه طریقی قرار است که در موصل جلوی کشتار غیر نظامیان را بگیرند. در موصل نیروهای ائتلاف اعلامیه پخش کرده اند و از مردم خواسته اند در خانه پناه بگیرند. حتی کودک هم میداند که مخفی شدن در خانه ای که بر سر آن بمب ریخته میشود به سختی میتواند دستورالعمل واقعی برای زنده ماندن باشد. به نظر میرسد که وقوع فاجعه انسانی و جنایات جنگی دیگری همانند حلب و یمن نزدیک است:

در حلب روسیه پس از بمبارانهای وحشیانه که مدارس و بیمارستانها را نیز هدف قرار داد، پیشنهاد مسیری امن برای خروج شهروندان و حتی نیروهای اپوزیسیونی که میجنگیدند را داد. حتی اخبار کانال 4 انگلیس که بسیار متمایل به نیروهای جهادی اپوزیسیون اسد است تاکید کرد که در بسیاری از مناطق این تاکتیک استفاده شده است. اما نیروهای جهادی در حلب نپذیرفتند، در واقع این بدان معنی است که النصره و سایر دارو دسته های القاعده که آمریکا از آنها بعنوان اپوزیسیون معتدل نام میبرد جمعیت شرق حلب را به گروگان گرفته اند و از آنها بعنوان سپر انسانی در مقابل حملات روسیه و اسد استفاده میکنند. و از سوی دیگر بشدت ساکنین منطقه غرب حلب را گلوله باران میکنند ولی از آنجائیکه جزو اپوزیسیون معتدل !! اسد شناخته می شوند پوشش خبری چندانی بدان داده نمیشود. بدین ترتیب مردم حلب یا قربانی بمبارانهای هوائی روسیه و رژیم اسد و یا خمپاره و گلوله بارانهای النصره و القاعده بقیه وحوش اسلامی هستند.

در یمن بمبارانهای وحشیانه عربستان وضعیت بسیار فاجعه باری را بوجود آورده است ، بیمارستانها و مدارس بطور معمولی بمباران میشوند. بر اساس گزارش روزنانه یمن پست بیش از 178 مدرسه ، و تقریبا تمامی زیر ساخت های یمن مورد حمله قرار گرفته و بشدت آسیب دیده است. ابعاد فاجعه حیرت آور است. تقریبا 80 در صد جمعیت یمن که نیمی از آنان کودکان هستند به کمکهای بشر دوستانه نیاز دارند. در حالی که افکار عمومی جهانی در غرب بندرت و بسیار کم و با تاخیر به فاجعه ای که در یمن در حال وقوع است پرداخته اند با این وجود بندرت از نقش نیروهای انگلیسی و آمریکائی که عملا تدارکات عملیات را تسهیل کرده و تحت پوشش قرار میدهند، صحبتی میشود. آنها در اتاقهای عملیاتی مشترک و با هماهنگی، هدف ها را تعیین میکنند. که با موفقیت چشمگیری همراه بوده و اهداف خلبان های عربستان سعودی هم پیشرفت کرده علاوه بر تعداد بسیاری از بیمارستانها، مدارس و انبارهای مواد غذائی ، بطور موفقیت آمیزی نیز مراسم عزاداری را هم بمباران کرده و صدها نفر از مردم صنعا را کشته اند. البته عربستان پس از انکار های اولیه بالاخره قبول کرد که این فقط اشتباهات تاسف باری بوده است و البته جنایات جنگی نیست ( فقط روسیه مرتکب جنایت جنگی میشود ) آمریکا و انگلیس هم البته تاسف خود را اعلام کردند به فروش اسلحه به عربستان ادامه میدهند.

بر اساس گزارش یونیسف از 1.5 میلیون کودکان یمنی که اخیرا دچار سو تغذیه شده اند تعداد 370 هزار در وضعیت بسیار وخیمی هستند. هر روزه تعداد بسیاری از کودکان یمنی که فقط پوست و استخوانی از آنها باقی مانده است می میرند. شکی نیست که تاکتیک عربستان نابودی مردم یمن با گرسنگی دادن است . اگر این جنایت جنگی نیست مشکل بتوان درک کرد که پس چه چیزی جنایت جنگی است.

واقعیت اینست که جنگ و بحران موجود در خاورمیانه نشان داده است که مردم باید به نیروی خود متکی باشند. امپریالیستها ، اسلام گرایان، دولتهای ارتجاعی عراق، ایران ، ترکیه ، عربستان و سایر حکومتها ی ریز و درشت سرمایه داری در منطقه همه از عوامل بوجود آورنده وضعیت انسانی اسف بار کنونی در حلب، موصل و یمن بوده اند. تنها یک بدیل سوم با اتکا به نیروی مستقل و مردمی، با ایجاد سازمانها و تشکلات مردمی ، با سازماندهی کارگران و زحمتکشان و ایجاد نیروهای دفاع مردمی بدون وابستگی به هیچ قدرت ارتجاعی و امپریالیستی میتواند مردم منطقه را از با تلاقی که در آن گرفتار آمده است برهاند و صلح، امنیت ، آزادی ، عدالت و برابری را برای مردم منطقه به ارمغان بی آورد.

تحریریه سایت

03-11-2016