حادثه كار تنها
يك حادثه نيست،
روندي است جاري
در خانواده كارگر
حادثه ديده
به مناسبت 28
آوریل روز
جهانی یادمان کارگران
جانباخته بر
اثر حوادث کار
و آلودگی محیط
کار
با
ياد و خاطره ي
تمام
كارگراني كه
جان خود را در
حوادث كار از
دست داده اند
هر روز
تعدادي از
كارگران به
دليل ايمن
نبود محيط
كار، و بي
توجهي
كارفرمايان
به استانداردهاي
لازم براي
كار، دچار
حوادث كار مي
شوند، تعدادي
از آنان جان
خود را از دست
داده و تعدادي
هم دچار
معلوليت هايي
مي شوند كه
امكان كار را
از آنان مي
گيرد. آمار
دقيقي از اين
قربانيان
وجود ندارد.
بسیاری از
دولت های
کشورهای در
حال توسعه نیز
آمار دقیق و
واقعی از
تلفات خود
ارائه
نمیدهند. اما
به جرات می توان
ادعا کرد که
تعداد کشته
شدگان حوادث
کار بیشتر از
کشته شدگان
جنگ است.
ارائه آمار
دقیق در این
زمینه به معنی
صحه گذاشتن بر
استثمار بی حد
و اندازه ای
است که سرمایه
داری بر آن
استوار است.
برمنبای همین
آمارهای ناقص
منتشر شده،
سازمان بین المللی
کار (ILO) اعلام کرد
که سالانه در
جهان بیش از
دو میلیون و
چهارصد هزار
نفر بر اثر
حوادث کار و
بیماریهای ناشی
از محیط کار
جانشان را از
دست می دهند.
سیصد و پنجاه
هزار کارگر در
حوادث حین کار
کشته میشوند و
بیش از دو
میلیون و
پنجاه هزار
نفر دیگر بر
اثر
بیماریهای
مربوط به کار
میمیرند. یعنی
روزانه بیش از
6500 نفر قربانی
جدال جان و
سرمایه می
شوند. در واقع
مرگ این
کارگران باید
به عنوان قتل
عمد محسوب
شود. قتل عمد
به این دلیل
که:
1- عدم
پرداخت
دستمزد مناسب
و عدم امنیت
شغلی کارگران
موجب بالا
رفتن حوادث
ناشی از کار
می شود. کارگر
برای تامین
هزینه های
زندگی، بهه
جای هشت ساعت
کار قانونی، ۱۶ ساعت
و بعضا تا ۲۴ ساعت در سه
شیفت کار کند
که دقت و توجه
آنان را کاهش
می دهد.
2- بسیاری
از این
کارگران در
اثر اهمال
کارفرمایان و
خودداری
آگاهانه
ایشان از
فراهم آوردن امکانات
مناسب و ایمن
کردن محیط های
کار قربانی
میی شوند چرا
که صرفه جویی
در این زمینه
ها به سود
سرمایه داران
می افزاید.
3- بعضی
از این حوادث
به ظاهر در
اثر بی
احتیاطی کارگران
است. در این
موارد هم باز
هم کارفرمایان
مقصرند چرا که
قبل از کار
آموزش های
لازم را بهه
کارگران
نمیدهند. زیرا
هزینه های آموزش
هم جزء هزینه
های غیر ضروری
محسوب می شود
و منبع دیگری
برای صرفه
جویی و کاهش
هزینه تولید
است.
اما
در صورت قتل
کارگران در
اثر حوادث کار
هیچ یک از
کارفرمایان
نه تنها در
جایگاه متهم
قرار
نمیگیرند. حتا
در
قراردادهای
واگذاری کار به
شرکت هایی
پیمانکاری
درصدی تحت
عنوان مرگ و
میر نیروی کار
در نظر گرفته
می شود. سلمان
یگانه
اردیبهشت سال
1388 در کارخانه
سیمان لوشان
به دلیل نقص
فنی دستگاه
کشته شد. «مه آفرید
امیرخسروی»
مالک کارخانه
سیمان لوشان و
38 کارخانه و
مجتمع تولیدی
و مجری 18 پروژه
ی عظیم بود. او
(یا نماینده ی
او در کارخانه
ی فولاد
لوشان) در
جواب سلمان،
که از او
خواسته بود
عیب دستگاه
بتون ساز را
برطرف کند،
گفته بود توان
مالیِ تعویض و
حتا تعمیر
دستگاه را
ندارد! مه
آفرید خسروی،
کارفرمای وی
به جرم اختلاس
اعدام شد، اما
در پرونده ی
وی عاملیت در
قتل سلمان به
چشم نمی خورد.
حادثه
ي كار يك
حادثه نيست كه
فقط به يك نفر
آسيب بزند.
تاثيرات اين
حوادث در
زندگي اين
كارگران
بسيار عميق و
طولاني مدت
است، آسيب
هاييي كه شايد
در بعضي موارد
بسيار دردناك
تر از خود
حادثه باشد،
چرا كه بعد از
اين رويداد،
تبعات آن در
زندگي
بازماندگان و
خانواده ي
كارگر حادثه
ديده هر لحظه
مستمر و جاري
خواهد بود.
در
نبود تشكل هاي
كارگري مستقل
كه بتواند از
حقوق كارگران
حمايت كند،
نظارت بر
ايمني كارگاه
ها از دستور
كار مسوولان
خارج است و
ماده ۱۴۷۷
قانون کار نيز
مانند ساير
موادش به
فراموشي سپرده
مي شود. ماده
اي كه دولت را
موظف كرده است
خدمات
بهداشتی و
درمانی را
برای کارگران
و کشاورزان
مشمول اين
قانون و خانواده
های آنها
فراهم كند و
کارفرمايان
را به بيمه
كردن كارگران
الزام مي كند
و تاوان قصور
و سودپرستي
كارفرمايان و
بي توجهي
مسوولين سازمان
تامين
اجتماعي،
وزارت كار و... را
كارگران
حادثه ديده و
خانواده هاي
آنان مي پردازند.
در
بیشتر خبرهای
مربوط به کشته
شدن کارگران به
دلیل حوادث
کار، اسمی از
آنان برده نمی
شود. آنان
قربانیان
گمنامی هستند
که در لابه
لایی خبرهای
رسانه ها به
راحتی گم می
شوند. حتا درحوادث
بزرگی مانند
آتش سوزی ساختمان
پلاسکو نیز
چنین اتفاقی
افتد و بعد از
فروکش کردن تب
و تاب اولیه،
دیگری خبری از
این کارگران و
خانواده
هایشان نیست.
از
این رو انتخاب
و به رسمیت
شناختن روزی
با عنوان
"یادمان
قربانیان
حوادث کار" می
تواند بسیار
مهم باشد.
نخستین بار
اوایل دهه
هشتاد میلادی
288 آوریل به
عنوان روز
یادمان
قربانیان
حوادث و محیط
کار مطرح
شد.کشور
کانادا در سال
1989 این روز را به
رسمیت شناخت و
به دنبال آن
در سال 1996 فدراسیون
بین المللی
اتحادیه های
کارگری در
نیویورک این
روز را به
عنوان روز
یادمان
کارگران اعلام
کرد. تا کنون
طی دو مرحله
بیست کشور
جهان این روز
را به رسمیت
شناخته اند،
اما اکثر
کشورها، حتی
کشورهای
پیشرفته از به
رسمیت شناختن
این روز طفره
میروند.
بر
تمامی
کارگران و
تشکل های
مستقل آنان
است که با
گرامی داشتن
یاد کارگران
حادثه دیده،
توجه افکار
عمومی را
بیشتر به این
مساله جلب کنند
وو ایجاد
ایمنی کار را
به یکی از
خواسته های
اصلی خود
تبدیل کنند.
به
این منظور
یادی می کنیم
از برخی
کارگرانی که
در سالهای قبل
جان خود را در
محیط کار از
دست داده اند:
پيمان
رضی لو(كارگر
ايران خودرو)
، سلمان يگانه
(كارگر لوله
سازي لوشان)،
فرامرز شاه
ویسی، (سکته
قلبی هنگام
کارشرکت
لیلاق سنندج)،
مهدیی داوری
(سقوط داخل
چاه آسانسور
ساختمانی اصفهان)،
سردار عبداله
(مرگ بر اثر
سقوط
ساختمانی
سنندج)،
شاهبری
بهرامی فر
(مرگ هنگام
کار با خرمن
زن، کارگر
کشاورزی
شهرستان
روانسر)، نجیب
اله کارگر
افغان (مرگ بر
اثر سقوط
ساختمانی
نائین)، ایرج
مهاجری، خدا
رحم
اولیازهی، عدنان
عزیزی،
عبدالحمید
صادقی، مصیبت
کریمی راد،
مراد
خالقپور، ولی
محمدی، رحم
الدین نور
زهی، محمد
ایزدی، هاشم
عابدی و پویا
عزیزی، رضا
خالقپور
(كارگران غدير
يزد)، محمد
حسین بیگی
(برخورد با
دستگاه
کاردینگ
کارخانه نساجی
یزد)، رضا
کشاورز (مرگ
بر اثر آتش
سوزی پالایشگاه
نفت بندر
عباس) ، خسرو
جان ، لقمان
مسعودی ،
سوران کوملسی
(کارگران نقاش
ساختمانی، مرگ
بر اثر گاز
گرفتگی
مهاباد)،
مصطفی بهمن
پور ( خودکشی
در محوطه
کارخانه به
دلیل قرار
گرفتن در لیست
اخراج،
کارخانه مزدا
تهران)، مهدی
سیف
الدینی(مرگ بر
اثر اصابت جک
معدن زغال سنگ
شهرستان
زرند)، اسلام
جهانبانیان
(کارگر
پتروشیمی
کارون)، سید
مرتضی موسوینژاد
و عبدالنور
بنیسعید و
محمد حمیدی
(از كشته
شدگان
پتروشيمي بندر
امام) و
... .
و از
ياد نبريم
تمام كشته
شدگان گمنام
حوادث كار و
خانواده
هایشان را كه
درخبرها تنها
با عنوان "يك
كارگر" معرفي
می شوند و با
اميد به روزي
كه دیگر هيچ
كارگري درحين
كار، سلامت و
جان خود را از
دست ندهد .
کانون
مدافعان حقوق
کارگر
8 اردیبهشت 1396