برای آزادی

اعتراضات عراق از سر گرفته شد

هزاران تن از معترضان عراقی مجدداً در میدان التحریر بغداد، در نجف، در کربلا و در دیوانیه گرد آمدند. این بار بدون حمایت مقتدی صدر و با تأکید بیشتر بر حاکمیت ملی. همزمان نخست‌وزیر مستعفی عراق در گفت‌وگو با وزیر خارجه آمریکا خواهان اعزام نمایندگان دولت آمریکا برای خروج امن نیروهای خارجی از این کشور شد. آیت‌الله سیستانی، مرجع شیعیان عراق هم یادآوری کرد که درگیری‌های ایران و آمریکا در خاک عراق سبب نقض حاکمیت ملی این کشور می‌شود.

گفت‌وگوی عبدالمهدی با پمپئو
جمعه ۱۰ ژانویه، عادل عبدالمهدی، نخست‌‌وزیر مستعفی عراق و مسئول دولت پیشبرد امور در یک تماس تلفنی با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا خواهان اعزام نمایندگان دولت آمریکا برای خروج امن نیروهای خارجی از این کشور شد. دفتر نخست‌وزیری عراق با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که عادل عبدالمهدی در این تماس تلفنی هرگونه عملیاتی که حاکمیت ملی عراق را نقض کند، محکوم کرد.

بر اساس بیانیه دفتر نخست‌وزیری عراق، عبدالمهدی در گفت‌وگو با پمپئو اعلام کرد اولویت‌های دولت عراق در وهله نخست مبارزه با تروریسم و داعش و در وهله دوم بازسازی عراق و دستیابی به رشد اقتصادی، وحدت ملی و تحقق امنیت و ثبات در آن کشور است.

در بیانیه دفتر نخست‌وزیر عراق گفته شده که مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا خاطرنشان کرده که ایالات متحده به حاکمیت ملی عراق احترام می‌گذارد و متعهد شده که مسأله خروج ایمن نیروهای آمریکایی از آن کشور را پیگیری کند.

نمایندگان شیعه پارلمان عراق ۵ ژانویه/ ۱۵ دی در واکنش به حمله ارتش آمریکا به کاروان قاسم سلیمانی در حوالی فرودگاه بین‌المللی بغداد، در یک جلسه فوق‌العاده، پیش‌نویس طرح اخراج سربازان آمریکایی از خاک عراق را با ۱۷۰ امضا به تصویب رساندند. ویلیام سیلی از فرماندهان ارشد نظامی آمریکا در عراق، در نامه‌ای به عبدالامیر یارالله، فرمانده عملیات مشترک عراق، از آمادگی نیروهایش برای خروج امن از این کشور طبق قطعنامه پارلمان عراق خبر داد. اما ساعتی بعد مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد که ایالات متحده قصد خروج نیروهایش از عراق را ندارد. ظاهراً در پیش‌نویس نامه فرمانده آمریکایی به اشتباه از کلمه «عقب‌نشینی» استفاده شده بود. ایران چهارشنبه گذشته با حمله موشکی به دو پایگاه نظامی آمریکا در استان الانبار و در اربیل به ترور قاسم سلیمانی پاسخ داد. دولت عراق این حمله را به عنوان نقض حاکمیت ملی خود درک کرد.

پیام سیستانی و از سرگیری اعتراضات
آیت‌الله علی سیستانی، مرجع شیعیان عراق جمعه ۱۰ ژانویه/ ۲۰ دی با صدور پیامی که توسط نماینده او در کربلا قرائت شد حملات موشکی ایران به خاک عراق را محکوم کرد. سیستانی در این پیام یادآوری کرد که درگیری‌های ایران و آمریکا در خاک عراق سبب نقض حاکمیت ملی این کشور می‌شود. سیستانی بر این موضوع تأکید کرد که عراق را باید خود عراقی‌ها اداره کنند و خارجی‌ها نباید در آینده این کشور نقش داشته باشند. مرجع شیعیان عراق از همه احزاب و جریان‌های سیاسی خواست که اختلافات خود را کنار بگذارند و به سطح مسئولیت‌پذیری ملی برسند.

همزمان با این تحولات، اعتراضات مردمی در عراق هم که تحت تأثیر تنش ایران و آمریکا قرار گرفته بود در روز جمعه از سر گرفته شد. هزاران تن از معترضان عراقی مجدداً در میدان التحریر بغداد، در نجف، در کربلا و در دیوانیه گرد آمدند. رنگ و بوی ملی‌گرایی در تجمع اعتراضی مردم در میدان التحریر برجسته‌تر از پیش بود.

با ترور قاسم سلیمانی معادلات سیاسی در عراق هم تغییر کرده است. مقتدی صدر، روحانی پرقدرت و متنفذ چهارشنبه گذشته با صدور بیانیه‌ای خواهان برقراری آرامش در سراسر کشور، تشکیل دولت جدید در طی دو هفته آینده و خروج نیروهای خارجی از عراق شد. صدر از فراخوان «تجمع میلیونی» در روز جمعه حمایت نکرده است. به همین سبب اعتراضات امروز محکی برای سنجش آینده اعتراضات در عراق به شمار می‌آید.