برای آزادی

پرونده‌سازی برای یک جمعیت – چرا؟

موسس و دو عضو انجمن خیریه «جمعیت امام علی» بازداشت شده‌اند و دفتر این جمعیت هم پلمب و سایت آن نیز از دسترس خارج شده است. هنوز معلوم نیست کدام نهاد مسئول بازداشت شارمین میمندی‌نژاد (بنیانگذار) مرتضی کی‌منش (مسئول رسانه‌ای) و کتایون افرازه (بازرس علی‌البدل) این جمعیت است. از محل نگهداری آن‌ها نیز اطلاعی در دست نیست. کیهان، رسانه ولی‌فقیه، موسس انجمن را در سال ۹۶ به افکار التقاطی و جعل حدیث و مخالفت با جنگ متهم کرده بود. به عنوان یک احتمال می‌توان گفت با ژرف‌تر شدن بحران‌های اجتماعی و احتمال وقوع شورش‌های بزرگ، مرز خودی و غیرخودی شکننده‌تر شده است.

جمعیت امام علی به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد در سال ۱۳۷۸ اولین دفتر خود را با مجوز رسمی وزارت کشور در دانشگاه شریف و دانشگاه تهران به راه انداخت و به زودی موفق شد با بیش از ۱۰ هزار نفر عضو به یک نهاد مردم‌نهاد مرجع در ایران تبدیل شود. برخی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی گمان برده‌اند که یکی از دلایل تهاجم امنیتی به این انجمن خیریه نفوذی است که در اقشار فرودست و آسیب‌پذیر جامعه دارد. ظاهراً قرار نیست در جمهوری اسلامی ایران جز بسیج مستضعفان، هیچ نهاد دیگری پا بگیرد.از طرف دیگر افزایش ۳۱ درصدی نقدینگی و سقوط ۷۵ درصدی «پول ملی» زمینه را برای تحولات اجتماعی عمیقی فراهم کرده است.

خبرگزاری تسنیم چند ساعت بعد از بازداشت بنیانگذار جمعیت امام علی اتهامات او را اعلام کرد:

شبکه‌سازی برای نفوذ در سطوح مختلف افکارعمومی، سوءاستفاده از عناوین مقدس، ترویج فرهنگ التقاطی، همراهی با مراکز ضد ایرانی و طرح ادعاهایی مانند مبارزه با تبعیض و همچنین مباحث حقوق‌بشری و مبارزه با فقر و معضلات اجتماعی با هدف تحت فشار قرار دادن کشور و انجام اقدامات گسترده علیه جامعه ایرانی، توهین به مقدسات و ترویج تفکرات انحرافی ضد دینی و همکاری با رسانه‌های معاند و ترویج ابتذال درون گروهی.

جمعیت امام علی معمولاً در زمینه حمایت از کودکان کار و خیابان، زنان سرپرست خانوار، دختران بی‌پناه و فراری از خانه، دختران آسیب دیده از تن‌فروشی اجباری و معضل کارتن‌خوابی فعالیت داشت اما در سیل سراسری زیر نظر وزارت کشور به کمک سیل‌زدگان در استان گلستان شتافت و از آن پس فعالیت‌های خویش را بر امدادرسانی نیز متمرکز کرد. در این دوره، همزمان با ورود حشد الشعبی به ایران به بهانه کمک‌رسانی به سیل‌زدگان، حملات ولایتمداران راست‌گرا به جمعیت امام علی بالا گرفت، تا آن حد که در فروردین ۹۸ کار به تهدید و بازخواست تلفنی تعدادی از اعضای جمعیت امام علی در حین امدادرسانی به مناطق سیل‌زده کشید. زهرا رحیمی، مدیرعامل جمعیت گفته بود:

«من فکر می‌کنم وزارت کشور هم تحت‌ فشار است تا جمعیت را به‌طور قانونی از فعالیت باز دارد.»

وحشت مذهب رسمی از قرائت‌های متفاوت دینی
و با این‌حال این فشارها بی‌سابقه نبود. در سال ۹۶ کیهان در مجموعه‌ای از مقالات، شارمین میمدنی‌نژاد، بنیانگذار جمعیت امام علی را به افکار التقاطی، جعل و تحریف حدیث، انکار برخی وقایع در صدر اسلام، مکاشفه و ادعای مشاهده امام اول شیعیان و وضع و ابداع مناسک عبادی و ضدیت با جنگ هشت ساله ایران و عراق متهم کرده بود.

زهرا رحیمی خامنه، همسر شارمین میمدنی در اعتراض به این اتهامات در پاسخ نوشت:

«بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی رسیدگی به جرایم در صلاحیت مراجع دادگستری است و در اصل بیست و دوم حیثیت و جان و مال افراد را مصون از تعرض دانسته است (…) جریده‌ای مسیر تلاش برای تحقق عدالت اجتماعی که بارها و بارها در قرآن عصاره و اصالت دین برشمرده شده است را با لحنی سفسطه‌آمیز، انحراف از دین می‌نامند، این پرسش را در ذهن ایجاد می‌کند که نگارنده «چه قرائتی از دین» را مدنظر دارند. خدمت تمام وقت به کودکان حاشیه‌نشین و آسیب دیده و افراد بی‌پناه جامعه طریقه یا ابزاری نیست که جمعیت امام‌علی بخواهد به واسطه آن، افراد را به جای دیگری هدایت کند. این خدمت، عین هدف است و خود، مقصد ماست.»

رحیمی خامنه در ادامه این نوشته یادآوری می‌کند که جمعیت امام علی از نظر اقتصادی وابسته به هیچ موسسه و نهاد بین‌المللی نیست:

«در زمینه منابع مالی، این توضیح لازم است که عمده هزینه‌های جمعیت از منابع مردمی- خصوصاً طبقه متوسط، فرهنگیان و اقشار دانشگاهی تأمین می‌شود کلیه حساب‌ها و درآمدها و هزینه‌های جمعیت امام علی قابل پیگیری است. جمعیت سازمانی تماماً داوطلب محور است باید گفت فعالیت در جمعیت امام‌علی آورده مالی برای اعضای جمعیت در پی ندارد، این جمعیت به لحاظ اعتقاد به اصل استقلال سازمان‌های مردم نهاد و نیز با توجه به حمایت بی‌دریغ مردم به لحاظ مالی و زیرساختی به هیچ ارگان و نهاد دولتی بین‌المللی نیز وابستگی ندارد.»

اعضای جمعیت امام علی را اغلب دانشجویان، فارغ التحصیلان و استادان دانشگاه‌ها تشکیل می‌دهند و در کنار آنان در بخش مردمی جمعیت، نیکوکاران بیشتری به عنوان خیر در جمعیت فعالیت می‌کنند. اکثریت نیروهای انسانی فعال جمعیت، دانشجویان دانشگاه‌ها هستند. در حال حاضر به نوشته سایت جمعیت «امام علی» بیش از ۵۰۰۰ عضو دانشجویی در طرح‌های مختلف جمعیت فعالیت می‌کنند.

این جمعیت در سال ۱۳۸۹ با ثبت مقام مشورتی در سازمان ملل متحد و عضویت در شورای امور اقتصادی-اجتماعی این سازمان بین‌المللی، به عنوان یکی از سازمان‌های فعال در زمینه کاهش معضلات اجتماعی در سطح بین‌المللی معرفی گردیده است.

در ماجرای خودکشی آرمین کودک ۱۱ ساله کرمانشاهی این صدای جمعیت امام علی بود که اعلام کرد در خانه‌ای که آرمین در آن زندگی می‌کرد نه تنها چیزی برای خوردن وجود نداشت، بلکه حتی اسباب سفره هم فراهم نبود و اصولاً غذا در آن خانه مفهومی نداشت. با در محاق قرار دادن جمعیت امام علی این صداهای غیررسمی از درون جامعه است که خاموش می‌شود.