گزارشی از مبارزه تاریخی کارگران فاضلاب ( بالمیکی ها یا نجس ها ) برای شان و منزلت انسانی *

ماری مارسل تکائکارا

ترجمه: نسرین ابراهیمی

ً دیگر هرگز مدفوع پاک نمی کنیم! ً

زنان بالمیکی ( جارو کنندگان مدفوع انسانی از پائین ترین رده یا کاست اجتماعی درهند) اخیرأ به دهلی ریختند تا به جهانیان اعلام کنند که آنها جاروهایشان را به دور انداخته و دیگر هرگز مدفوع پاک نمیکنند.

برای درک اهمیت این حرکت، باید به بیش از صد سال پیش بازگشت، هنگامیکه گاندی اظهار داشت که اجبار به تمیز کردن دستی، یا پاک کردن فیزیکی مدفوع با دو قطعه حلبی و جارو، توسط یک کاست فقط بدلیل اینکه تصادفأ در میان پائین ترین رده اجتماعی متولد شده اند، پدیده ای است ننگین که منزلت انسانها را تنزل داده و آن گروه اجتماعی را از صفات انسانی تهی میکند. در واقع آنها نجسهائی در بین نجسها بودند، که در شرایط مادون انسانی کار میکردند، هر روز در معرض تحقیر بوده و همگان آنها را خوار می شمردند. گاندی و نخست وزیران بیشماری در طی شصت سال تلاش کردند تا به این نوع عملکرد خاتمه دهند، اما توفیقی نیافتند.

اکنون کمپین مردمی، یا جنبش کارگران فاضلاب (سفائی کارماشاری آندولان یا اس کی ای )، با هدایت و رهبری بجاوادا ویلسون، که خود عضوی از کاست بالمیکی ها است ، توانسته که در سازماندهی یک میلیون زن، برای رد کردن این کار و دور انداختن جاروهایشان و سوگند به اینکه نه آنها و نه فرزندنشان دیگر هرگز این شغل بسیار کثیف را انجام نمی دهند، موفق شود.

برای دهه ها ویلسون و تیم کوچک او کمپین درخشانی را برای آزادی، طرح ریزی کرده و به مرحله عمل در آوردند. آنها برای تهییج و ایجاد انگیزه و هدایت جنبش در دیگر ایالتها، افراد کلیدی و جوان را به خدمت میگرفتند و آنها راآموزش میدادند. این گرد هم آمدنها و همآیشهای ایالتی، دیگر جوانان خشمگینی را که این استثمار وحشتناک راتحمل کرده بودند به خدمت در میآورد. تیمهای جوان می آموختند که مردم منطقه خود را در راه رهائی از بردگی جارو کشی مدفوع، الهام بخشیده و راهنمائی کنند. آنها در سطوح مختلف کار می کردند و افراد متخصص نیز به آنان پیوستند. وکلا و فعالین، این مسئله را به دادگاه عالی کشاندند. روزنامه نگاران، داستانهای تکان دهنده ای در رابطه با مخمصه و گرفتاری زنان نوشتند؛ دوربینهای تلویزیون بر روی مجرمین ومقصرین – آنهائی که هنوز مالک مستراحهای عمومی ممنوع بدون سیستم فلاش ( آبریزگاه) هستند، متمرکر شدند. و همه چیز ناگهان دست به دست هم داد و زنان بالاخره شادمانانه توانستند پایان کار را ببینند.

زنان در حرکات دسته جمعی و تظاهرات ها شرکت کردند و ٌ سبدهای شرم آور ٌ ( سبدی که برای حمل مدفوع از آن استفاده میشد ) را در مقابل دفاتر خدمات اجتماعی سوزاندند. اعتراضات آنها توجه رسانه ها را به خود جلب کرد، سپس سفری سراسری با اتوبوس را از کشمیر در شمال گرفته تا کانیاکوماری دراقصی نقطه جنوبی هند شروع کردند، آنها از هم کاستهای خود خواستند که از آنان تبعیت کنند و راهشان را دنبال کرده و عهد ببندند که: ٌ ما دیگر هرگز مدفوع پاک نخواهیم کرد.ٌ

دولت قول اقدام در جهت ارائه یک بسته توانبخشی، مثل وام و مشاغل جدید را داده است. کمپین اس کی ای یا جنبش کارگران فاضلاب، خسته اما شادمان است، اینکه قدم بعدی چه خواهد بود، بستگی به ارزیابی از شرایط دارد. اما تا همین جا، این پیروزی بسیار عظیمی است، در ردیف لحظات تاریخی ای، همچون پایان بردگی و استقلال ملتها.

* بالمیکی ها تنها گروهی هستند که بر اساس ساختار کاستی مقدر به پاک کردن توالتها شده اند. در اینجا منظور توالتهای به سبک غربی نیست. بلکه ساختارهائی بسیار کثیف می باشند، که معمولأ دو جای پا، یک توالت چمباته ای را بوجود میآورد و مردم روی زمین یا آبریز مدفوع میکنند. زنان بالمیکی یا مردان باید یا یک جارو و یک قطعه حلبی آنرا در یک ظرفی جا داده و تا محل ریختن زباله ها حمل کرده وآنجا بریزند. این وضعیت با اندکی تفاوت ، برای بیش از یک قرن ادامه داشته است. سایر طبقات حتی سایر دالیتها ( طبقه اجتماعی پست ) به آنها بعنوان نجس نگریسته، با آنها غذا نمیخورند و یا ازدواج نمیکنند. آنها در میان ٌ نجسها ٌ ، ً ًنجسً هستند. این تبعض آمیزترین برخورد برعلیه یک گروه اجتماعی یا کاست در هند، نپال، بنگلادش و پاکستان است. بالمیکی ها هندو، مسلمان و مسیحی هستند.

New Internationalist

www.newint.org