مبارزه طبقاتى
در خلال دهه ۱۹۳۰ در
اتحاد جماهير شوروى
پاکسازيها
و محاکمات سياسى
در حزب کمونيست
نويسنده: ماريو
سوزا
مترجم: پيام
پرتوى
مختصرى
در مورد تاريخ
پاکسازيها
در دهه ١٩٢۰
پس از
پيروزى
انقلاب و بدست
گيرى قدرت
توسط حزب
کمونيست٬ لنين
و رهبرى حزب
ناگزير نفوذ بخشى
از عناصر
نامطلوب به
ميان حزب و
دستگاه دولتى را
مورد تاييد
قرار دادند. آنها
با هدف کسب
پيشرفت به
عضويت حزب در
آمده بودند.
لنين
در جريان
کنگره هشتم در
دسامبر ١٩١٩
اين مسئله را
مطرح نمود. بر
اساس اظهارات او
"پيوستن
نامطلوبترين
عوامل به حزب٬
تنها به اين
دليل که آن
حزب٬ حزب حاکم
است"۱۰ ٬ امرى طبيعى
بود·
بهمين
دليل ارزيابى
عملکرد اعضاى
حزب از اهميت
خاصى
برخوردار بود·
به پيشنهاد
لنين سازماندهى
دوباره کليه
اعضاى حزب به
اجرا گذاشته شد·
هر عضوى در
مقابل اعضاى
ديگر پاسخگوى
اعمال خود
ميشد – کسانى
که قابل
اطمينان به
نظر نميامدند
اخراج ميشدند.
اين
اولين
پاکسازى در
دستگاه حزبى
بود. اين روش٬
تقويت حزب از
طريق پاکسازى
آن از عناصر
فرصت طلب٬ طى
دورانى
طولانى مشخصه
حزب شد. براى
پاکسازى
اعضاى حزب
عواملى همچون٬
بى عملى٬ نقض
انضباط حزبى٬
اعتياد به
الکل٬
تبهکارى و
افکار ضد
يهودى به معيارى
عمومى مبدل شدند·
اين روش
براى اخراج
سرمايه داران٬
کولاکها٬ حذف
افسران قديمى
تزار که
پيشينه و ريشه
هاى طبقاتى
خود را پنهان
مينمودند نيز
موٽر افتاد
(اما نه براى
آنهايى که
مورد قبول حزب
واقع شده
بودند و به
پيشينه
طبقاتى واقعى
خود اعتراف نموده
بودند). کليه حذف
شده گان
ميتوانستند
به نوبه خود
به کميسيون
مرکزى کنترل
مراجعه و در يک
سطح بالاتر
تقاضاى تجديد
نظرى را در
مورد
احکامشان اراٸه
دهند.
همانطور
که در آينده خواهيم
ديد تعداد تقريبا
زيادى دوباره
به عضويت حزب
پذيرفته شدند.
تصميم گيرى در
جلسات عمومى
اعضاء با صدها
عضو٬ در مجموع٬
شديدتر از
تصميم گيرى در
مرکزيت حزب
بود. تلاش کميته
مرکزى حزب٬ که
پاکسازيها را
آغاز و در
مورد اشکال آن
تصميم گرفته
بود٬ قبل از
هر چيز بر اين
بود که اعضاى اوليه
را به اعتراض و
مقاومت در
مقابل مقامات
فاسد و شرکاى
آنها در حزب
ترغيب نمايد.
گذشت
زمان دشوار
بودن اين امر
را به اٽبات
رساند. مقامات
ادارى فاسد با
بکارگيرى
هزاران ترفند
خود را از شر
انتقادات و
شرايط دشوار
خلاص مينمودند.
در عوض در
بسيارى از
موارد بخش
بزرگى از آن
حذف شده گان اعضاى
اوليه حزب
بودند که در
مقابل
اتهامات دبير
حزب٬
اتهاماتى
نظير بى عملى٬
جهل سياسى يا
عادات بد
نوشيدن٬ از
خود دفاعى
نداشتند.
پاکسازيهاى
دهه ١٩٢۰
لنين
و رهبرى حزب
پس از ثبت نام
مجدد در سال ١٩١٩
وجود
کمبودهاى
آشکارى را در
حزب مورد
تاييد قرار
دادند· ثبت
نام مجدد به
اهداف خود دست
نيافته بود. تعداد
زيادى به
عضويت حزب
انتخاب شده
بودند٬ بدون
توجه به اينکه
فقط کارگران و
عناصر قابل
اطمينان از
ميان طبقات
ديگر بايد به
عضويت حزب در
ميامدند. در
سال ١٩٢١ ٬ ١٩٢٨
و ١٩٢٩
پاکسازيهاى
جديدى به اجرا
گذاشته شدند· در
جدول زير شمار
اعضاى حذف شده
در آن سالها کاملا
مشهود است·
پاکسازيهاى
اعضاى حزب در
خلال سالهاى
ديگر رقمى ميان
سه تا پنج
درصد بود.
پاکسازيهاى
بزرگ در خلال
دهه ١١١٩٢۰
(گتى:
ريشه هاى
تصفيه بزرگ)
درصد
حذف شده گان
|
١۰-١٥ |
ثبت نام
مجدد |
١٩١٩ |
|
٢٥ |
پاکسازى |
١٩٢١ |
|
١٣ |
بررسى انجام
شده در هفت منطقه |
١٩٢٨ |
|
١١ |
پاکسازى |
١٩٢٩ |
در
مورد
پاکسازيهاى
سال ١٩١٩ توضيحات
دقيقى وجود
دارند. آن
توضيحات در
حقيقت
اطلاعات
مفيدى را به
ما ارائه داده
و لااقل به يک
افسانه پايان ميدهد
– اينکه
پاکسازيها
ميتوانست
راهى باشد براى
رهايى از شر
مخالفان در
حزب. در سال ١٩٢٩
٬ ١٥٣
ميليون نفر از
اعضاى حزب
فرايند
پاکسازيها را
طى نمودند. از
اين تعداد
تقريبا ١٧۰۰۰۰ يا ١١
درصد حذف
شدند.
با
افزايش
درخواست
تجديد نظر به
کميسيون
مرکزى کنترل٬ ٣٧۰۰۰ نفر
مجددا به
عضويت حزب
درآمدند (٢٢
درصد از ميان
حذف شده گان).
در اسمولنسک
رقمى بالغ بر ٤٣
درصد از حذف
شده گان به حزب
بازگردانده
شدند. در
جريان تحقيقات
بيشتر نشان
داده شد که
اغلب آنها
اعضاى اوليه
از ميان طبقه
کارگر بودند٬
اعضايى که از
جانب مقامات
حزب بدليل انفعال
حذف شده
بودند. به
شرايط زندگى
آنها٬ که شرکتشان
را در
فعاليتهاى
حزب دشوار
مينمود٬
توجهى نشده
بود.
پاکسازيهاى
سال ١٢١٩٢٩
(گتى:
ريشه هاى
تصفيه بزرگ)
|
دليل اخراج |
درصد |
|
کمبود در
رفتار شخصى٬ براى
مثال اعتياد به
الکل |
%٢٢ |
|
عنصر ناشناخته
(پيشينه طبقاتى)
يا ارتباط با مسائلى
مشابه |
%١٧ |
|
انفعال |
%١٧ |
|
جرم و جنايت١٢% |
%١٢ |
|
تخطى
از ضوابط حزب |
١۰% |
|
بقيه |
%٢٢ |
بر
اساس اظهارات گتى در
ميان حذف شده
گان افرداى
وجود دارند که
بدلايل سياسى
– "جناح بندى
يا فعاليتهاى
اپوزيسيونى"
و يا بدليل
"نقض انضباط
حزبى" اخراج
شدند. گروه
اخير ١۰ درصد
از ده درصد را
تشکيل ميدهد.
آنهايى که بدلايل
سياسى اخراج
شدند٬ به همين
دليل٬ تنها يک
درصد از کليه
حذف شده گان
پاکسازيهاى
سال ١٩٢٩ را
تشکيل ميدهند۱۳.
اين
را با افسانه
هاى رايج در
مورد اينکه
"استالينيستها
کليه مخالفان
را حذف
نمودند" مقايسه
کنيد·
سرمايه
داران در ضمن
اينچنين نشان
داده اند که
حذف شده گان
يا در
اردوگاههاى گولاگ
جان دادند و
يا ناپديد
شدند. اما
واقعيت چيز ديگريست.
از ميان حذف
شده گان تنها
آنهايى در
مقابل دادگاه
قرار گرفتند
که در جريان
اعمال
جنايتکارانه
اى از قبيل
دزدى٬ اختلاس٬
باج گيرى٬
خرابکارى يا
مانند آن
گرفتار شده
بودند. براى
بقيه اخراج
شده گان زندگى
به روال عادى
ادامه يافت٬
اکنون بدون
تعهداتى که
عضويت در حزب
مطالبه
مينمود اما
در واقع نه آن
حمايتهايى که
عضويت در حزب
اراٸه ميداد.
[10] Vladimir I. Lenin, Collected Works, Vol 30, Moscow 1965, s 186.
[11] Getty 1985, s 46.
[12] Ibid, s 47.
[13] Ibid, s 46.